Vauxhall Cadet

In het uit 1973 stammende boekwerkje 'Vauxhall cars since 1903', uitgegeven door de Public Relations Department van Vauxhall t.g.v. het 70-jarig bestaan, wordt de Vauxhall Cadet omschreven als 'the first major 'fruit' of the Vauxhall/General Motors link'.

Graadje hoger

Vauxhall was in 1925 immers overgenomen door General Motors en vanaf dat moment werd het accent verlegd van het bouwen van tamelijk dure en bijzonder fraaie 'automobielen' naar het fabriceren van degelijke en goed betaalbare auto's in zeer grote aantallen. En zoals gezegd was de in 1930 op de markt gekomen Cadet daar het eerste resultaat van. 'Degelijk' en 'goed betaalbaar' wilde overigens niet zeggen dat de Cadet een kale, sobere auto was. De 6 cilinder Cadet uit deze reportage kostte destijds 295 harde Engelse Ponden en lag daarmee een graadje hoger in de markt dan vergelijkbare merken als Austin, Morris en Ford.

Deze 3180 cc metende 6 cilinder motor met 26 hp die vanaf 1931 leverbaar was, werd overigens ook gebruikt in de kleine Bedford-vrachtwagen, die eveneens in de Vauxhall-fabrieken gefabriceerd werd. De Cadet werd in een test uit die tijd omschreven als 'a touch of luxury for the ordinary driver'. Al in 1931, een jaar na introductie werd de Cadet als eerste Europese auto uitgerust met een gesynchroniseerde versnellingsbak. Daar werd dan ook volop reclame voor gemaakt: "Synchro-Mesh with Silent Second gear, makes gear-changing simplicity itself. Move the lever across and you change gear silently. It is so responsive, it helps you to drive".

Hoewel General Motors vanaf het begin aanwijsbare invloed heeft gehad op de Vauxhall-ontwerpen vanaf het eind van de jaren '20, is de Cadet qua belijning nog duidelijk herkenbaar als een klassieke Engelse Vauxhall. De karakteristieke 'happen' uit de hoeken van de radiatormantel en de in de motorkap doorgetrokken uithollingen zagen we ook al in de allereerste Vauxhalls. De Cadet zou slechts een paar jaar in productie blijven; in de korte tijd werden in totaal 9693 Cadets gefabriceerd, de lichtere VY-type (met 2048 cc motor) en de zwaardere VX-type samen. Voor zover bekend zijn er daarvan nog 82 overgebleven; 34 van de VY-type en 48 van de VX-type en van dat laatste type is er slechts eentje in Nederland en die staat zoals gezegd in de Vauxhall-veste van Ries van Leeuwen.

Pechvogels

En daarmee zijn we in feite weer terug bij de vier geleerde pechvogels uit Denemarken die in 1966 op de terugweg van hun vakantie in Frankrijk in Groningen bleven steken. Geld om de Vauxhall op te laten knappen hadden de heren niet meer. Zoals waarschijnlijk bekend zal zijn geven Denen hun vakantiegeld vooral uit aan de werkelijk belangrijke zaken in het leven, zoals bier en beslist niet aan triviale zaken zoals het laten repareren van oude auto's. Dus probeerden onze Denen om de auto te verkopen om zodoende genoeg geld te hebben om de rest van de reis per trein te kunnen afleggen. Bij Vauxhall-dealer Van Eerden aan de Korreweg in Groningen hadden ze echter geen succes; de man was totaal niet geïnteresseerd in de Cadet en hij verwees de studenten naar Autobedrijf Venema in het tegen Groningen aanleunende gehucht Noorderhogebrug. Uit betrouwbare bron kan ik u overigens melden, dat Van Eerden niet veel later failliet is gegaan, maar dat terzijde.

Gerben Venema kocht de Cadet en zette de Denen op de trein naar huis. Hij kreeg echter al gauw spijt van zijn aankoop, want er moest nog een behoorlijk bedrag aan invoerrechten bovenop de aanschafprijs betaald worden. Venema kreeg de Cadet al weer snel aan de praat en reed een jaar later vol trots mee in een klassiekeroptocht in het nabij Groningen gelegen dorpje Winsum. Dat meerijden was maar van korte duur, want ook nu gaf de Vauxhall er de brui aan. Nu had Venema er zelf ook genoeg van en de Cadet werd voor straf in de hoek gezet; de hoek van de garage wel te verstaan.

Restauratie

Daar bleef de Vauxhall zo'n 10 jaar staan en toen vond Gerben Venema het tijd om de Vauxhall eens goed onder handen te nemen. Een totale restauratie werd uitgevoerd; een klus die zo'n 3 jaar ging duren en vooral in de avonduren plaats vond. Het werd een echte body-off restauratie. Het houtwerk, de motor, het interieur (helemaal opnieuw bekleed) en het fraaie donkerblauwe exterieur (gespoten met celluloselak); alles werd aangepakt en na drie jaar stond er een Vauxhall Cadet, die (om maar eens een cliché te gebruiken) beter dan nieuw was. Om het comfort in de auto wat te verhogen had Venema er bovendien als extra luxe een kachel in gezet en als 'aardigheidje' had hij een soort 'fluitje' gemonteerd op de inlaatmanual van de motor, die vanaf het dashboard te bedienen is en regelmatig voor verbaasde reacties van nietsvermoedende voorbijgangers zorgt.

Enige jaren na de restauratie verhuisde het garagebedrijf van Venema naar het vlak onder Groningen gelegen Yde, alwaar Gerben Venema na verloop van tijd de garage als een soort museumpje inrichtte met klassieke auto's van verschillende merken.

Via-via kwam Van Leeuwen er achter, dat in Yde een wel heel bijzondere Vauxhall stond. Ries heeft contact gezocht met Gerben Venema en werd meteen uitgenodigd om de Cadet te komen bekijken. Het bleef vooralsnog bij kijken, want Venema wilde de auto beslist niet kwijt. Tot zijn dood heeft Venema de Vauxhall in zijn bezit gehad. Zijn weduwe wilde niet dat de auto in handen van een uitsluitend op geld beluste koopjesjager terecht kwam en belde Ries van Leeuwen. Hoe tragisch de omstandigheden ook waren, toch vond mevrouw Venema het een prettige gedachte dat de Cadet werd opgenomen in de collectie van een man die de auto net zo liefdevol zal verzorgen als Gerben Venema meer dan 30 jaar heeft gedaan.

1000 mile trial

De Cadet verkeerde in een perfecte staat van onderhoud en Ries aarzelde dan ook geen moment toen hij begin in 2003 door Vauxhall Motors in Engeland werd uitgenodigd om deel te nemen aan de '1000 Mile Trial', die werd gereden ter gelegenheid van het 100-jarig bestaan van Vauxhall. Hoewel er een groot aantal Van Leeuwen-Vauxhalls beschikbaar waren om deze unieke rit mee te rijden koos Ries voor de Cadet als een soort eerbetoon aan Gerben Venema, de man die deze auto in een perfecte staat heeft teruggebracht en heeft gehouden.

Dat de Cadet ook nu nog voortreffelijk rijdt, heb ik aan den lijve mogen ondervinden. Vanaf zijn huis in het Groene Hart rijden we met de Cadet een rondje over rustige plattelandsweggetjes. Opvallend vlot krijgen de 26 paardenkrachten de 1340 kg. zware Cadet van zijn plaats. Hoewel het voor Ries hard werken is op de smalle kronkelige weggetjes laat de achterwielaangedreven sedan zich toch redelijk soepeltjes sturen. Na Engeland is dit korte ritje voor de Cadet 'a piece of cake' en na een uurtje zijn we weer terug in de Vauxhall-veste, waar Geiske inmiddels de nodige versnaperingen op tafel heeft gezet. Tussen de klassieke Vauxhalls praten we nog lang na en komen we al snel tot de conclusie, dat de Vauxhall Cadet van Gerben Venema een meer dan waardige nieuwkomer in het museum van Ries van Leeuwen is.